BANDIRA BANDIRA YEME

Son dönemde adını sıklıkla duyar olduk. Glüten, glüten hassasiyetleri ve glütensiz diyetler beslenme gündeminde hakkında en çok konuşulan konular arasında yer alıyor…

Kadim kültürlerde tanrılara kulların şükran duygusunu göstermek için sunulan yiyecekler arasında tahıllar ile yapılan ekmekler önemli bir yere sahipti. Aynı zamanda Antik Yunanda beyaz ekmek tüketmek bir statü sembolüydü. Bizim kültürümüzde de ekmek kutsal…Çocukluğunuzdan hatırlarsınız yere atılmaz, üzerine basılmaz. Çünkü nimettir, kutsaldır. Şimdilerde ise sağlıklı beslenme diyetlerinde beyaz ekmeğin ya da glütenin dışlandığı görülmekte…Peki günümüzde değişen ne? Kutsal yiyecek ekmek statü mü kaybediyor? Yoksa glütensiz yiyecekler için piyasa mı oluşturuluyor?  

Nedir Bu Glüten

Glüten buğday, arpa, çavdar, bulgur gibi tahıllar içinde bulunan bir protein türüdür. Buğdayın hamurlaşması, açılması, elastik ve yapışkan olmasını sağlayan, içindeki glütendir. Mayalanma ile buğdayın kabarması da glüten sayesinde olur. Günümüzde 14 kromozomlu siyez buğdayındansa melezleşen ve verimi daha yüksek olan 42 kromozomlu buğdayın kullanımının artması ile buğday glüten bakımından bir hayli zenginleşmiştir. Bunun insan sağlığına olan zararları ise hala tartışılmaya devam etmektedir.

Neye ve Kime İnanmalı

Bu konuda da uzmanlar fikir birliğine varmış değil. Bir kısım glütenin zararlı olduğunu savunurken bir kısım uzman ise glütensiz yiyecekler için piyasa oluşturulduğunu düşünüyor. Aslında burada kararı kendi deneyiminizle vermeniz gerektiği en önemli vurgulanması gereken noktadır. Her beden parmak izi gibi genetiği, tepkileri, zayıf noktaları ile birbirinden farklıdır. Dolayısıyla glütene verdiği tepki, bunun şiddeti de farklı olacaktır. Glüten hassasiyetinizin bulunup bulunmadığını ve bunun derecesini eliminasyon diyeti ile glüteni bir süre beslenmenizden dışlayarak fark edebilirsiniz. 21 gün glüten içeren besinleri tüketmeyerek 21 günün sonunda yediğinizde bedeniniz tarafından verilen tepkiler, bu süreç içerisinde varsa geçen ve iyileşen rahatsızlıklar vb. durumlar ile karşılaşırsanız bir beslenme uzmanına ve doktora danışarak beslenme alışkanlıklarınızı yeniden gözden geçirmeniz gerekebilir.

Dr. William Davis Buğday Göbeği isimli kitabında beslenmemizden buğdayı dışlamakla kilo verebileceğimizi ve çeşitli sağlık ve sindirim sorunlarından kurtulabileceğimizi anlatıyor. Davis, 2000'den fazla hastasına buğday içermeyen diyetler uyguladıktan sonra; buğdayın kilo almaya, yağın yanlış bölgelerde birikimine, diyabetten kalp rahatsızlıklarına ve çölyak, romatizmal eklem iltihabı ve erken bunama gibi vücuttaki bağışıklık ve sinir sisteminin bozulması sonucu ortaya çıkan hastalıklara kadar birçok etkisi olduğunu ortaya koyuyor.

Glütensiz Yaşam

Buğdayla yapılan birçok yemeği; daha sağlıklı, hafif, kalorisi az şekilde, farklı malzemeler kullanarak da yapabilirsiniz. Her alışkanlık değişiminde olduğu gibi başlangıçta biraz emek gerekiyor. En zor gelen ise süregelen alışkanlıkları değiştirebilmek olsa gerek... Yapılan çok önemli bir yanlış da şu ki glütensiz beslenmeye karar verip yine hazır, paketlenmiş pirinç unu, mısır unu vb. rafine ürünlere yönelmek… Bu ürünlerin de en az glüten kadar vücudunuzda sorunlara sebep olabileceğini unutmamak gerekiyor. Arada kaçamaklar elbette yapılabilir; ancak vücudunuzun tepki verdiği gıdaları ve bu tepkileri fark etmeyerek alışkanlık halinde tüketmeye devam ettiğinizde bir de taze çiğ sebze-meyvelerden fakir, işlenmiş gıdalarca zengin ve dengesiz şekilde devam eden beslenme düzeni içerisinde bedenin dengesi doğal olarak bozulacak, kronik ve çözümü olmayan rahatsızlıklara doğru yol almak kaçınılmaz olacaktır.

O zaman bir karar vermek gerekmekte… Glütenli yaşam mı? Glütensiz sağlık mı? Siz hangisini tercih edersiniz?